Χόνδρινες βλάβες της ποδοκνημικής άρθρωσης

Οι οστεοχόνδρινες βλάβες της ποδοκνημικής αφορούν ως επί το πλείστον τον αστράγαλο και προκαλούνται είτε από συγκεκριμένο τραυματικό επεισόδιο, είτε μετά από επαναλαμβανόμενους μικροτραυματισμούς. Εντοπίζονται πιο συχνά στον εσωτερικό θόλο του αστραγάλου και είναι συνέπεια καταγμάτων ή διαστρεμμάτων της ποδοκνημικής άρθρωσης ή οφείλονται σε συνδεσική ανεπάρκεια της ποδοκνημικής ή σε διαταραχές ραιβότητας του οπίσθιου πόδα. Οι βλάβες του εσωτερικού θόλου του αστραγάλου σχετίζονται με επαναλαμβανόμενους μηχανισμούς ή άλλοτε αποδίδονται σε ιδιοσυστασιακή αιτιολογία (ισχαιμικό περιβάλλον σε χόνδρινη περιοχή του αστραγάλου) εντοπίζονται προς τα πίσω και είναι μεγαλύτερες σε έκταση και βαθύτερες αυτών του εξωτερικού θόλου του αστραγάλου. Οι τελευταίες έχουν τραυματική συσχέτιση, εντοπίζονται πιο μπροστά, είναι μικρότερες σε έκταση και πιο επιφανειακές, αλλά έχουν μικρότερη πιθανότητα αυτόματης ίασης. Υπάρχουν στη βιβλιογραφία διάφορες ταξινομήσεις των χόνδρινων βλαβών του αστραγάλου με πλέον γνωστή την ακτινογραφική ταξινόμηση των "Berndt and Harty". Kατά κανόνα, εκτός από την απλή ακτινογραφία, συνήθως απαιτείται και αξονική ή μαγνητική τομογραφία της ποδοκνημικής, με σκοπό να αποκαλυφθεί η έκταση της βλάβης. Η λήψη της θεραπευτικής απόφασης εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς, το επίπεδο δραστηριότητάς του, το μέγεθος της βλάβης και τη σταθερότητα ή αστάθεια της βλάβης. Σε πρόσφατους τραυματισμούς, με απαρεκτόπιστες χόνδρινες βλάβες, κατά κανόνα ακινητοποιείται η ποδοκνημική άρθρωση και ο ασθενείς δε φορτίζει το πάσχον σκέλος του για περίπου 6 εβδομάδες. Σε χρόνιες βλαβες, σε πολύ εκτεταμένες λύσεις του χόνδρου του αστραγάλου και σε παρεκτόπιση των χόνδρινων τεμαχίων, ακολουθείται η χειρουργική αντιμετώπιση, είτε αρθροσκοπικά, είτε με ανοικτή προσπέλαση, με ορθόδρομους ή ανάδρομους τρυπανισμούς του υποχόνδριου οστού, με σκοπό την αποσυμπίεση του οιδήματος και την ευόδωση της νεοαγγείωσης, ενίοτε με οστεοχόνδρινα αυτόλογα μοσχεύματα (osteochondral autograft transplantation) ή αυτόλογες θεραπείες χονδροκυττάρων με νεότερες τεχνικές (autologous chondrocyte implantation, matrix-based chondrocyte implantation). Βεβαίως και μετά από χειρουργική αντιμετώπιση των χόνδρινων βλαβών, η ποδοκνημική άρθρωση ακινητοποιείται για ορισμένες εβδομάδες και ακολουθεί λειτουργική φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση.