Ρήξη Πρόσθιου Χιαστού Συνδέσμου
Νικόλαος Σαλαμαλίκης,MD,MSc,FEBOT
Ορθοπαιδικός Χειρουργός-Τραυματολόγος Στρατιωτικός Ιατρός
Τί είναι;
Μετά από έναν τραυματισμό του γόνατος μπορεί να συμβεί κάκωση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου (ΠΧΣ). Ο ΠΧΣ είναι υπεύθυνος για τη σταθεροποίηση του γόνατος προς τα εμπρός, όταν το γόνατο βρίσκεται σε κάμψη 20-30 μοίρες. Επίσης ο ΠΧΣ περιορίζει την έσω στροφή της κνήμης και συμμετέχει σε μικρό ποσοστό (περί 20%) στη σταθερότητα της άρθρωσης στο στεφανιαίο επίπεδο (δυνάμεις ραιβότητας και βλαισότητας). Οι βασικοί μηχανισμοί κάκωσης που οδηγούν σε ρήξη του ΠΧΣ είναι α) κάμψη-βλαισότητα-έξω στροφή γονατος β) κάμψη-ραιβότητα-έσω στροφή γόνατος γ) αμιγής τραυματισμός βλαισότητας δ) μέγιστη κάμψη του γόνατος. Τα συμπτώματα μετά από ρήξη του ΠΧΣ είναι οίδημα στο τραυματισμένο γόνατο, επαναλαμβανόμενα επώδυνα υπεξαρθρήματα γόνατος, και αίσθημα αστάθειας γόνατος, κυρίως κατά την άνοδο και κάθοδο σκάλας. Η διάγνωση μπορεί να τεθεί και κλινικά με διάφορες δοκιμασίες, επιβεβαιώνεται όμως με τη μαγνητική τομογραφία του γόνατος, όπου διαφαίνονται και οι συνοδές κακώσεις στοιχείων του γόνατος, όπως των μηνίσκων ή των πλαγίων σύνδεσμων.
Τι θεραπευτικές επιλογές έχω μετά από μία ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου;
Πολύ σημαντική παράμετρος σχετικά με τη λήψη απόφασης για την αντιμετώπιση της ρήξης του ΠΧΣ αποτελεί το επίπεδο δραστηριότητας και η ηλικία του ασθενούς. Ασθενείς που έστω και ερασιτεχνικά ασκούνται σε αθλήματα με pivoting ή έστω με απότομα σταματήματα, και ασθενείς που αισθάνονται αστάθεια κατά την άνοδο και κάθοδο σκάλας, πρέπει να υποβάλλονται σε αρθροσκοπική αποκατάσταση της ρήξης του ΠΧΣ. Σε πιο ηλικιωμένους ασθενείς με χαμηλές απαιτήσεις στην καθημερινότητά τους η αντιμετώπιση μπορεί να είναι συντηρητική με συμπτωματική φαρμακευτική αγωγή αρχικά, και πρόγραμμα φυσικοθεραπειών με μυϊκή ενδυνάμωση του τετρακεφάλου, του γαστροκνημίου και των οπίσθιων μηριαίων μυών. Συμπερασματικά ασθενείς των οποίων οι καθημερινές δραστηριότητες επηρεάζονται από τη ρήξη του ΠΧΣ οφείλουν να υποβάλλονται σε αρθροσκοπική αποκατάσταση. Η αποκατάσταση του ΠΧΣ προλαμβάνει και μελλοντικές στραφικές κακώσεις του πάσχοντος γόνατος με μηνισκικές βλάβες.
Πώς γίνεται η αρθροσκοπική αποκατάσταση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου;
Μετά από έναν τραυματισμό με επακόλουθη ρήξη ΠΧΣ, καλό είναι με φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα να επιτευχθεί πλήρης έκταση του γόνατος προεγχειρητικά. Κάτι τέτοιο επιταχύνει το μετεγχειρητικό φυσικοθεραπευτικό αποτέλεσμα. Εν συνεχεία μπορεί να προγραμματιστεί η αρθροσκοπική αποκατάσταση. Λαμβάνεται μόσχευμα συνήθως από το σύστοιχο πάσχον γόνατο (ισχνός-ημιτενοντώδης, επιγονατιδικός ή τένοντας του τετρακεφάλου), γίνεται ανάπλαση του μοσχεύματος, ακολουθεί η διαμόρφωση των tunnels μηρού και κνήμης και η διεκβολή και συγκράτηση του μοσχεύματος με μοντέρνα υλικά αξιόπιστων εταιρειών. Ο ασθενής παραμένει στην Κλινική ένα έως δύο εικοσιτετράωρα και λαμβάνει εξιτήριο. Άμεσα μετεγχειρητικά εφαρμόζεται νάρθηκας με περιορισμό πλήρους εύρους κίνησης του γόνατος και ακολουθείται πρόγραμμα αποθεραπείας. Αρχικά διενεργούνται ισομετρικές ασκήσεις (π.χ. τετρακεφάλου) και εν συνεχεία ισοτονικές με αυξανόμενο βαθμό δυσκολίας και αντίστασης. Ο νάρθηκας παραμένει συνήθως 4-6 εβδομάδες μετεγχειρητικά. Ο ασθενής μπορεί να φτάσει επίπεδα αθλητικών επιδόσεων, όπως αυτά πριν τον τραυματισμό του, μετά από 6 μετεγχειρητικούς μήνες.
Κλείστε Ραντεβού
Σοφοκλέους 3 (2ος Όροφος), 12134 Περιστέρι