Ρήξη Μηνίσκου
Νικόλαος Σαλαμαλίκης,MD,MSc,FEBOT
Ορθοπαιδικός Χειρουργός-Τραυματολόγος Στρατιωτικός Ιατρός
Τί είναι; Πως αντιμετωπίζεται;
Οι μηνίσκοι του γόνατος, έσω και έξω, είναι πολύ σημαντικά στοιχεία της άρθρωσης του γόνατος, ινοχόνδρινης σύστασης. Περιέχουν μηχανουποδοχείς που είναι υπεύθυνοι για την ιδιοδεκτικότητα της άρθρωσης, μεγαλώνουν την επιφάνεια επαφής μεταξύ μηρού και κνήμης, δρούν δίκην μαξιλαριών απορροφόντας κραδασμούς κατά την φόρτιση του σκέλους και τέλος συμβάλλουν στη σταθερότητα της άρθρωσης του γόνατος. Η τραυματική ρήξη ενός μηνίσκου είναι συνέπεια συνήθως στροφικής κάκωσης ή μέγιστης κάμψης του γόνατος. Πολύ συχνά συνδέεται με σύγχρονο τραυματισμό του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου ή των πλαγίων συνδέσμων.
Οι ρήξεις σε ποιό τμήμα των μηνίσκων μπορούν να συρραφούν;
Οι μηνίσκοι τροφοδοτούνται με αίμα μόνο στο περιφερικό 10-25% της μάζας τους. Έτσι η μάζα ενός μηνίσκου ανάλογα με το βαθμό αγγείωσής της χωρίζεται από περιφερικά προς τα κεντρικά σε 3 ζώνες, δηλαδή την κόκκινη, την κόκκινη-λευκή και τη λευκή ζώνη. Αναλόγως του σημείου και του εύρους της ρήξης του μηνίσκου, της ηλικίας του ασθενούς και των προσδοκιών του, συρραφή μηνίσκου μπορεί να επιχειρηθεί για φρέσκιες ρήξεις, στην κόκκινη περιφερειακή ζώνη των μηνίσκων, σε νέους ασθενείς με κατά τα άλλα σταθερή άρθρωση γόνατος. Η συρραφή γίνεται με ειδικά ισχυρά ελεύθερα ράμματα, είτε με την τεχνική "μέσα-έξω" είτε "έξω-μέσα" , αναλόγως της αρχικής φοράς συρραφής. Βέβαια τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί και χρησιμοποιούνται ευρέως αρθροσκοπικά εργαλεία που εμπεριέχουν ισχυρά ράμματα, με ενσωματωμένα συστήματα αυτοματοποιημένης συρραφής των ρήξεων μηνίσκων. Η συρραφή μηνίσκου απαιτεί σχετική εμπειρία από τον Χειρουργό, ενώ σίγουρα απαιτεί υπομονή και προσπάθεια από τον ασθενή. Ακολουθείται αυστηρό πρόγραμμα αποθεραπείας , αρχικά με ισομετρικές ασκήσεις ενδυνάμωσης και παθητική κινητοποίηση, και με επίθεση νάρθηκα έκτασης γόνατος για 4 εβδομάδες και αρχική κινητοποίηση με πατερίτσες χωρίς φόρτιση του χειρουργηθέντος σκέλους. Ο ασθενής μπορεί να υπολογίζει σε έναν περιορισμό του πλήρους εύρους κίνησης του γόνατος, κυρίως της μέγιστης κάμψης μέχρι και 3 μήνες, αναλόγως των διεγχειρητικών ευρημάτων. Μετά από συρραφή μηνίσκων επιτρέπεται η συμμετοχή σε απαιτητικά αθληματα (π.χ. pivoting) μετά τον τέταρτο μετεγχειρητικό μήνα, με σκοπό να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος για την επούλωση της συρραφέισας ρήξης.
Τί θεραπευτικές επιλογές υπάρχουν για τις ρήξεις που δεν επιδέχονται συρραφής;
Τόσο οι τραυματικές φρέσκιες ρήξεις μηνίσκων σε νέους ασθενείς, οι οποίες είναι σε πιο κεντρικά σημεία της άρθρωσεις (ζώνη κόκκινη-λευκή και λευκή-λευκή), όσο και οι εκφυλιστικές ρήξεις σε μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς, αντιμετωπίζονται αρχικά συντηρητικά με μειωμένη φόρτιση του πάσχοντος σκέλους, πρόγραμμα μυϊκής ενδυνάμωσης και φυσικοθεραπείας, φαρμακευτικής αγωγή (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη) και κατά περίπτωση ενδοαρθρικές εγχύσεις φαρμάκων. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν και μειώνουν την λειτουργική ικανότητα του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες (υποτροπιάζοντα ύδραρθρα γόνατος, πόνος στην φόρτιση του σκέλους, μπλοκάρισμα της άρθρωσης του γόνατος κτλ.) η αντιμετώπιση είναι χειρουργική, μετά βέβαια από μία ολοκληρωμένη διάγνωση και με μαγνητική τομογραφία γόνατος. Πρόκειται λοιπόν, για την λεγόμενη μερική μηνισκεκτομή, η οποία διενεργείται με αρθροσκοπική τεχνική, μετά από 2-3 μικρές οπές, περί τα 5 χιλ.,γύρω από την άρθρωση του γόνατος. Έτσι, αφαιρείται με ειδικά αρθροσκοπικά εργαλεία το ραγέν τμήμα του μηνίσκου. Εδώ γίνεται προσπάθεια από τον Χειρουργό, ώστε να εναπομείνει όσο το δυνατόν πιο εκτεταμένο τμήμα του μηνίσκου σταθερό, χωρίς να αφαιρεθεί, με σκοπό την επιβράδυνση της διαδικασίας καταστροφής της άρθρωσης (αρθρίτιδας),διαδικασία η οποία εμφανίζεται μετά την αφαίρεση ενός τόσο σημαντικού στοιχείου του γόνατος όπως ο μηνίσκος. Σε νέους ασθενείς, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε εκτεταμένη μερικη μηνισκεκτομή,ιδίως του έξω μηνίσκου, σχεδόν δηλαδή σε υφολική μηνισκεκτομή, αλλά και σε ασθενείς οι οποίοι μετά από μερικοί μηνισκεκτομή συνεχίζουν και έχουν έντονα συμπτώματα, μπορεί να προγραμματιστεί η μεταμόσχευση μηνίσκου, ως επί το πλείστον με αλλομόσχευμα, μετά από ενδελεχή προεγχειρητικό σχεδιασμό από τον Ορθοπεδικό Χειρουργό. Στην επιλογή των ασθενών προς μεταμόσχευση αλλομοσχεύματος μηνίσκου πρέπει να τίθενται αυστηρά κριτήρια, καθόσον η μετεγχειρητική αποκατάσταση είναι μακρά, και οι επιπλοκές όχι σπάνιες.
Κλείστε Ραντεβού
Σοφοκλέους 3 (2ος Όροφος), 12134 Περιστέρι